piątek, 21 grudnia 2012

Boże Narodzenie 2012


Drodzy Czytelnicy serwisu pracowni "Droga Ikony"

Na zbliżające się Święta Bożego Narodzenia chcemy życzyć Wam trwania w nieustannym zachwycie nad miłością Odwiecznego Ojca, który dał nam swojego Syna, a w Nim - przez Ducha, którym zostaliśmy namaszczeni - nieprzemijające dziecięctwo Boże.

Niech betlejemski żłóbek i jego światło opromieniają Wasze życie i twórczość, będąc natchnieniem i mocą w podążaniu za pięknem Ikony, którą Bóg złożył w Waszych sercach.

o. Jacek Wróbel SJ  
z zespołem Prowadzących
 

środa, 19 grudnia 2012

Ślady Wschodu - cz. 7

Zapraszamy do nowego cyklu fotoreportaży przygotowanych przez Annę Przybycińską, zatytułowanego "Ślady Wschodu". Będą to opowieści o miejscach, gdzie zawiązywały się wczesne wspólnoty chrześcijańskie na podłożu kultury rzymskiej z późniejszymi wpływami niechrześcijańskiego Wschodu. Zaczynamy od Turcji, apostolskiej "Azji Mniejszej", aby potem przejść do Gruzji i Armenii. Obecność kościołów wschodnich oraz ich sztuki zachwyca jeszcze dziś.

 

Eposy na pergaminie


Wspaniałe eposy Homera „Iliada” i „Odyseja” opisują 10-letnią wojnę z lat 1340-1330 p.n.e. a z nią zagmatwane ludzkie losy, miłość, przyjaźń, zmagania ludzi i bogów. Jeszcze w XVIII w. podróżnicy bez zachwytu opisywali stare ruiny Troi i grobowce mające kryć bohaterów: Achillesa, Hektora i Ajaksa. Udostępnione do zwiedzania pozostałości miasta zawdzięczamy pracom wykopaliskowym zapoczątkowanym w XIX w. przez niemieckiego archeologa - amatora Heinricha Schliemanna. On i jego następcy odkryli 9 warstw z różnych okresów a także skarb – złote kosztowności, naczynia i broń - z epoki brązu. Niektórzy historycy przypisują zniszczenie miasta trzęsieniom ziemi. Bogiem tego żywiołu był Posejdon (także bóg mórz), którego symbolizował koń. Współcześni dołożyli więc do historycznych znalezisk opisywanego z Iliadzie i ulubionego przez groźnego boga drewnianego konia. Ot, kontrowersję budząca atrakcja dla turystów.


Stada owiec na równinach Turcji to powszedni obraz. Trochę inne niż u nas, z otłuszczonym dłuższym ogonkiem idą „biblijnie” za pasterzem skubiąc drobne roślinki. Zasobność Turcji w skóry była i jest znana choćby z do dziś sprowadzanych lekkich kożuchów i wyrobów skórzanych. Ale aż do XVII w. skóry cieląt, owiec i kóz były także specjalnie wyprawiane na pergamin i używane do ręcznego pisania pięknie zdobionych ksiąg. Sposób wytwarzania tego cennego materiału opracowany w II w p.n.e. w Pergamonie zawdzięczamy współzawodnictwu tutejszej biblioteki z biblioteką w Aleksandrii i zakazowi wywozu papirusu z Egiptu. Nazwa oczywiście pochodzi od miejsca jego odkrycia.

Pergamon oznacza „wysoki zamek, ostoja”. Miasto założone w I tysiącleciu p.n.e. w szczytowym momencie miało 160 000 mieszkańców, pięknie rozbudowany Akropol z teatrem zstępującym ze zbocza góry i ołtarzem Zeusa (obecnie w Muzeum w Berlinie), i swobodnie konkurowało z najświetniejszymi miastami helleńskimi - Efezem, Aleksandrią i Antiochią. Z zabytków chrześcijańskich można zwiedzać tzw. Czerwoną bazylikę. Wybudowana z cegły w II w. i wyłożona drogocennym marmurem była pierwotnie świątynią pogańską poświęconą bogom egipskim – Serapisowi, Izydzie i Horusowi. Dopiero w czasach Bizancjum stała się kościołem chrześcijańskim. Z dawnej świetności pozostały dziś tylko ruiny grubych murów i resztki marmurowych posadzek, a nad miastem wznoszą się wieże minaretów.

Obejrzyj prezentację klikając na zdjęcie:


Tekst i zdjęcia: Anna Przybycińska

poniedziałek, 17 grudnia 2012

Warszawska wystawa ikon "Apostołowie"

Warszawska wystawa ikon zatytułowana "Apostołowie" po IV Międzynarodowych Warsztatach Ikonopisów została otwarta 14 grudnia. Jest już ostatnią prezentacja, która kończy 3-miesięczny cykl wystaw. Dotychczas nowickie ikony było można zobaczyć w Krynicy Zdroju, Krakowie, Lwowie oraz Łucku.

Wystawa będzie czynna do 5 stycznia w Domu Wspólnoty Polskiej przy Krakowskim Przedmieściu 64.

Krótki fotoreportaż z otwarcia wystawy dostępnych jest na naszej stronie na facebooku. Kliknij na zdjęcie:




Po 5 stycznia część prezentowanych na wystawie ikon można kupić a dochód z ich sprzedaży zasili fundusz organizacyjny Międzynarodowych Warsztatów Ikonopisów w Nowicy.




tekst: Sylwia Grużewska
Zdjęcia: Ela P.-Czechowska

piątek, 14 grudnia 2012

IV Międzynarodowe Warsztaty Ikonopisów - ikony

14 grudnia w Domu Wspólnoty Polskiej na Krakowskim Przedmieściu w Warszawie miało miejsce otwarcie wystawy ikon powstałych podczas IV Międzynarodowych Warsztatów Ikonopisów w Nowicy w temacie "Apostołowie". W plenerze, który odbywał się przez dwa tygodnie we wrześniu tego roku, wzięło udział 15 twórców z Polski, Ukrainy, Białorusi i Słowacji. Owoc tego twórczego spotkania ikonopisów został wcześniej zaprezentowany na czterech wystawach: w Krynicy Zdroju, Krakowie, Lwowie i Łucku. Wystawa warszawska jest kończącą tegoroczny cykl.

Temat "Apostołowie" odwołuje się postaci świętych Kościoła obu tradycji - Wschodniej i Zachodniej - którzy przyczynili się do chrystianizacji narodów i kultur. Dlatego oprócz wielkich apostołów z grona Dwunastu, na wystawie można zobaczyć także ikony śśw. Konstantyna i Heleny, a więc władcy rzymskiego i jego matki, który odznaczył się uznaniem wolności chrześcijaństwa w Cesarstwie, śś. Cyryla i Metodego, Apostołów Słowian, czy śśw. Włodzimierza i Olgę, uznanych za "równych Apostołom" za ich wkład w chrzest Rusi. Do grona równych Apostołom zaliczani są także Ewangeliści oraz św. Maria Magdalena, która jako pierwsza zwiastowała Uczniom dobrą nowinę o Zmartwychwstaniu Chrystusa.

Prezentowane na wystawie ikony odznaczają się dużą oryginalnością. Są pośród nich przedstawienia w stylistyce tradycyjnej, upowszechnionej w Kościele Słowian od XV w. Są również prace nowatorskie a nawet wykraczające poza tradycyjnie rozumiany kanon stylistyczne, czym odznaczają się zwłaszcza ikony twórców ukraińskich z katedry sztuki sakralnej prof. Vasylyka z Lwowskiej Akademii Sztuk pięknych. Ich charakter nawiązuje z jednej strony do twórczości cerkiewnej epoki modernizmu, którą znamy z wystroju kościołów początku XX w., a z drugiej do twórczości rodzimego nam ikonopisa i malarza Jerzego Nowosielskiego. Każdy z obrazów zawiera jednak w sobie więcej niż tylko ekspresje malarską. Są one Ikonami z znaczeniu jakie nadaje temu pojęciu Kościół - obrazującymi treść Ewangelii i historię jej głoszenia w osobach Apostołów. Nie jest obojętnym także dla samych obrazów, że powstawały one podczas spotkania, którego czas, oprócz pracy twórczej, wypełniały modlitwa i dzielenie się się Słowem.

Wybrane ikony powstałe podczas warsztatów

Przemysław Juszczak, Ukrzyżowanie,
deska, lewkas, tempera, złocenie, 42x32

Urszula Klimowicz, Przemienienie,
 deska, lewkas, tempera, złocenie, 40x32

Sylwia Grużewska, śśw. Piotr i Paweł,
 deska, lewkas, tempera, złocenie, 20x25

Sylwia Grużewska, św. Maria Magdalena,
deska, lewkas, tempera, złocenie, 40x26

Katarzyna Jakubowska, Uwolnienie św. Piotra,
deska, lewkas, tempera, złocenie, 40x32

Gabriela Janik, św. Juda Tadeusz,
deska, lewkas, tempera, złocenie, 54.5x42

Roman Vasylyk, śśw. Włodzimierz i Olga,
deska, lewkas, tempera, złocenie, 50x40

Sofia Bilyk, Niewierność św. Tomasza,
deska, lewkas, tempera, złocenie, 40x40

Sofija Bilyk, św. Juda Tadeusz,
deska, lewkas, tempera, złocenie, 60x30

Andrzej Vynnyczok, Cudowny połów ryb,
deska, lewkas, tempera, złocenie, ∅ 40

Oksana Vynnyczok, św. Jan Ewangelista,
deska, lewkas, tempera, złocenie, 40x30


Siergiej Sawczenko, św. Mateusz,
sklejka, lewkas, tempera, 30x25

Konstantyn Markowicz, śśw. Konstantyn i Helena,
lewkas, tempera, złocenie, 50x40

Ihor Kisteczok, śśw. Cyryl i Metody,
deska, lewkas, akryl, złocenie, 40x30

Ihor Kisteczok, Nawrócenie św. Pawła,
 deska, lewkas, tempera, złocenie,40x30

Viktor Downar, Aniołowie Cerkwi Efeskiej,
deska, lewkas, tempera, złocenie, 30x37

Natalia Łoś, śśw. Apostołowie Jan i Piotr,
 deska, lewkas, tempera, złocenie, 31.5x24.5

s.Monika Feckowa, Przemienienie Pańskie,
deska, lewkas, tempera, złocenie, 35x27

Ostap Łoziński, Ikona Nowicka,
deska, akryl, złocenie, 46.5x21

Uliana Tomkiewicz, św. Bartłomiej,
deska, lewkas, tempera, złocenie, 40x30

Danylo Movczan, św. Marek,
deska, lewkas, tempera, złocenie, 40x32

Danylo Movczan,Wjazd do Jerozolimy,
deska, lewkas, tempera, złocenie, 40x32

Dmytro Hordyca, św. Łukasz,
deska, lewkas, tempera, złocenie, srebro, 50x37


Tekst: Jacek Wróbel SJ
Zdjęcia: Wacław Bugno

czwartek, 13 grudnia 2012

Warsztaty ikonopisania - Święci Patroni

W zakładce propozycje została umieszczona informacja o nowych warsztatach tematycznych zatytułowanych "Święci Patroni".


Będą to zajęcia praktyczne i teoretyczne połączone z modlitwą, wprowadzające w duchowy świat ikony i przybliżające każdemu postać jego Świętego Patrona. Każdy z nas ma swojego patrona. Jedni z nas otrzymali imię świętego na chrzcie, inni wybrali osobę świętego patrona przy sakramencie bierzmowania. Każdy uczestnik warsztatów będzie miał możliwość pozyskania potrzebnej mu wiedzy o swoim wybranym świętym Patronie, osobistego zbliżenia się do niego. Kolejną korzyścią z uczestniczenia w warsztatach jest nabywanie umiejętności pracy nad różnymi obliczami oraz rozwijanie i utrwalanie techniki ikonopisarskiej.

Zapraszamy także do zapoznania się z innymi propozycjami warsztatowymi zamieszczonymi na stronie.

Ślady Wschodu - cz. 6

Zapraszamy do nowego cyklu fotoreportaży przygotowanych przez Annę Przybycińską, zatytułowanego "Ślady Wschodu". Będą to opowieści o miejscach, gdzie zawiązywały się wczesne wspólnoty chrześcijańskie na podłożu kultury rzymskiej z późniejszymi wpływami niechrześcijańskiego Wschodu. Zaczynamy od Turcji, apostolskiej "Azji Mniejszej", aby potem przejść do Gruzji i Armenii. Obecność kościołów wschodnich oraz ich sztuki zachwyca jeszcze dziś.


Bogini matka i Matka Boga


Różnie historycy datują początki Efezu. W każdym razie było to wystarczająco dawno (XIV / IX w p.n.e.), aby wydarzenie to obrosło w legendy. Jedna z nich głosi, że miasto założyły Amazonki, które oddawały cześć bogini Artemidzie, opiekunce zwierząt, bogini płodności i matce, której symbolem była pszczoła. Stąd jedno z tłumaczeń pochodzenia nazwy miasta - Apasas – czyli Miasto Królowej Matki (pszczelej).

Nike efeska

Choć świątynia Artemidy z VI w p.n.e. została uznana przez Greków za jeden z siedmiu cudów świata, dziś pozostała po niej zaledwie symboliczna kolumna. Zamknięta po edykcie cesarza Teodozjusza z 381 r. musiała ustąpić miejsca chrześcijaństwu, które w I w. przyniósł św. Paweł powodując przy okazji niemałe rozruchy w mieście. I bynajmniej nie chodziło o przekonania, ale zwyczajnie, o pieniądze. Bo przecież, kto będzie kupował złote posążki Artemidy, jeśli zapanuje nowa religia? Efez miał również być miejscem ostatnich 3 lat życia św. Jana i spisania przez Niego Ewangelii.

Z kolei na zboczu Wzgórza Słowików wskazuje się niewielki domek, w którym miała ze św. Janem zamieszkać Maryja uciekając tu przed prześladowaniami chrześcijan z przełomu lat 30-tych i 40-tych. Niemiecka mistyczka Anna Katarzyna Emmerich tak opisuje to miejsce:

„Maryja nie mieszkała w samym Efezie, lecz w okolicy, gdzie osiedliło się wiele znanych Jej już kobiet. Miejsce zamieszkania Maryi znajdowało się [...] mniej więcej trzy i pół mili od Efezu na górze po lewej stronie.
Kiedy Jan sprowadził tu Najświętszą Pannę, dla której dom kazał wcześniej zbudować, mieszkały już w tej okolicy liczne rodziny chrześcijańskie i święte kobiety. […] Dom Maryi zrobiony był z kamienia. W niewielkiej odległości za nim skalista góra wznosiła się ku szczytowi, z którego ponad pagórkami i drzewami można zobaczyć Efez i morze z wyspami. Miejsce to leży bliżej morza niż Efezu, który jest oddalony od niego o kilka godzin.” / Źródło /

Domek Matki Bożej

W 431 r. Efez był miejscem trzeciego Soboru Powszechnego, który potwierdził tytuł Maryi – Bogurodzicy (Theotokos). 

Dogodne położenie miasta w ujściu rzeki umożliwiło rozwój handlu i dało mu siłę do rozwoju. Niestety stało się również przyczyną kolejnych przenosin, gdy zamulona rzeka traciła przydatność transportową a wreszcie przyczyną upadku. A jednak teatr na 24 000 widzów wykuty w zboczu góry, bogato zdobione ruiny biblioteki Celsusa czy ruiny bazyliki św. Jana na wzgórzu Cytadeli dobitnie mówią o zasobności miasta.

Apokalipsa kontrastowo zestawia złote świeczniki Efezu z uciskami i ubóstwem Smyrny. A jednak i ten kościół był bogaty, bogactwem duchowym chrześcijan. Stąd pochodził urodzony w 69 roku św. Polikarp. Oddany przez św. Jana na wychowanie biskupowi Smyrny, nie bardzo przejmował się naukami a nawet został hersztem rozbójników. Wzięty w opiekę przez samego Apostoła został kapłanem, biskupem a wreszcie złożył swe życie jako męczennik. Odmawiając wyrzeczenia się Chrystusa dla uniknięcia śmierci miał powiedzieć:

„Służę Mu już 86 lat, a nic mi złego nie uczynił, owszem dobrodziejstwami obsypywał, a ty chcesz, abym lżył i znieważał tego Pana i Boga mojego?” 
Skazany na stos, gdy płomienie nie czyniły mu krzywdy, został zabity mieczem, a jego ciało spalone. Św. Polikarp miał po raz pierwszy użyć nazwy „paroikia”(od „mieszkanie wśród obcych”) na określenie małej wspólnoty chrześcijańskiej. Stąd dzisiejsze określenie parafia. Co dziś zostało po świętym biskupie w Smyrnie? Wspaniały przykład i katedra. Tyle, że ludzi w niej mało. Przewodnik ze smutkiem stwierdził, że jeden z XX-wiecznych następców świętego (akurat zmieniony) nie bardzo chętnie otwierał jej drzwi dla wiernych…

Obejrzyj prezentację klikając na zdjęcie:



Tekst i zdjęcia: Anna Przybycińska

wtorek, 11 grudnia 2012

Wystawy ikon w Warszawie

W najbliższy piątek, 14 grudnia o godz. 19.00 w Domu Wspólnoty Polskiej w Warszawie zostanie otwarta wystawa ikon powstałych podczas IV Międzynarodowych Warsztatów Ikonopisów w Nowicy w temacie "Apostołowie". Zostanie zaprezentowanych blisko 30 prac twórców z Polski, Ukrainy, Białorusi i Słowacji. Nowickie Warsztaty organizowane są od 2009 r. z inicjatywy Stowarzyszenia Przyjaciół Nowicy przy współpracy z Bractwem Młodzieży Greckokatolickiej "Sarepta", Pracownią "Droga Ikony" i Katedrą Sztuki Sakralnej Narodowej Akademii Sztuk Pięknych we Lwowie.


Wystawa, która potrwa do 5 stycznie 2013, jest ostatnią z cyklu wystaw poplenerowych. Ikony  zostały pokazane dotychczas w Krynicy Górskiej, Krakowie, Lwowie i Łucku. Po w zakończeniu wystawy ikony będą dostępne do nabycia a dochód z nich przeznaczony będzie na organizację przyszłorocznych warsztatów. Szczegółowe informacje wkrótce na naszej stronie.


* * *

Poza wystawą ikon z Nowicy można obejrzeć w Warszawie dwie inne prezentacje dorobku lokalnych środowisk ikonopisarskich:
  • Wystawa ikon grupy "Agathos" w Katolickim Centrum Kultury "Dobre Miejsce" Wej.B ul. Dewajtis 3. Wystawa będzie dostępna do 29 grudnia 2012
  • Wystawa ikon grupy "Ikonnicy"w Saloniku Wilanowskim w Galerii Dzwonnica przy parafii św. Anny. Wystawa jest do obejrzenia w soboty i niedziela.
Więcej informacji tutaj.

niedziela, 2 grudnia 2012

Warsztaty - nowe propozycje

W dziale PROPOZYCJE zamieściliśmy informacje o nowych propozycjach warsztatowych, przeznaczonych dla absolwentów podstawowych kursów ikonopisania. Zapisy otwarte są z dniem dzisiejszym. Szczegóły na stronie.